11 dingen die je niet wist over Joséphine de Beauharnais

Recent heb ik het boek “Joséphine: verlangen, ambitie, Napoleon” van Kate Williams gelezen. Eerst wilde ik een recensie over het boek schrijven (goed boek trouwens!), maar het leek me leuker een lijstje te maken van zaken die ik dankzij dit boek leerde over Joséphine. En wellicht wist jij deze ook niet.

1. Joséphine wordt door haar familie Yeyette genoemd, en op meer formelere moment Rose. Het is Napoleon die haar de naam Joséphine geeft.
2. Ze groeit op op een plantage op Martinique. Veel van de bedienden zijn zwarte slaven.
3. Ze had best een verwende jeugd: door haar ouders, groothouders en tante wordt ze vrijgelaten en bedienden geven toe aan al haar grillen en behandelen haar als een prinsesje. Zelf zegt ze over haar jeugd: “Ik rende, sprong en danste van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat; mijn kinderlijke beweeglijkheid werd door niemand beteugeld.”
4. Ze had een slecht gebit dat ze verborg door haar lippen op elkaar te houden bij het glimlachen. De schade aan haar gebit begon al in haar jeugd, door het drinken van sap van het suikerriet op de plantage.
5. Haar vader had als plantagehouder niet echt zakelijk talent. Na het overlijden van zijn vader en een orkaan die veel verwoesting bracht en de geboorte van een derde dochter werden ze echt een noodlijdende familie.
6. Ze volgt kostschool, maar het is gelukkig voor haar geen zware kost. Ze is namelijk geen al te ijverige leerlinge. Ze krijgen les in rekenen, schoonschrijven, tekenen en aardrijkskunde. Maar het is vooral de bedoeling dat ze bevriend raken met andere meisjes zodat die hen voor zouden kunnen stellen aan broers of andere mannelijke familieleden. Op die manier zouden ze dan aan een (rijke) echtgenoot komen. Als Joséphine op haar veertiende van school komt, heeft ze nauwelijks meer kennis dan toen ze begon.
7. Een waarzegster deed de volgende voorspelling: ze was voorbestemd om in Frankrijk te trouwen, maar het zou een ongelukkig huwelijk zijn. Vervolgens zou ze trouwen met een donkere man die de wereld zou overladen met zijn glorie en door wie ze verhevener zou zijn dan een koningin. Het lijkt haast te mooi om waar te zijn, maar Joséphine sprak altijd ernstig en serieus over dit voorval, ook in interviews lang voor ze keizerin werd.
8. Ze is al 16 als ze voor het eerst naar Europa komt, naar Frankrijk om precies te zijn. Om te trouwen met Alexandre de Beauharnais. Ze neemt een paar zwarte bedienden mee, wat een hele schok is voor de Parijzenaren.
9. Alexandre was een knappe man en al een geboren verleider op zijn 17e. Helaas voor Joséphine was hij ook een klootzak. Hij vond haar kinderlijk, afhankelijk en dacht haar te kunnen behandelen zoals hij wenste. Hij dwingt haar op een gegeven moment tot een scheiding, omdat hij overtuigd is dat ze een affaire heeft met iemand anders. Maar er is geen bewijs voor zijn klacht en het gaat helemaal niet door. Sterker nog: hij wordt verplicht om publiekelijk zijn excuses te maken aan Joséphine. Hoewel ze op papier getrouwd blijven, is het daarna wel over tussen hen.
10. Tijdens de Franse revolutie wordt Alexandre opgepakt. Door haar pogingen om hem vrij te krijgen wordt Joséphine echter ook opgepakt. Bijna eindigt haar leven onder de guillontine, maar uiteindelijk wordt ze vrijgelaten. Alexandre heeft minder geluk: hij sterft wel onder de guillontine. Joséphine is dus weduwe, met twee kinderen.
11. Als weduwe verovert ze het hart van Napoleon. Hij is verzot op haar, maar ze maakt hem gek door het smijten met geld en de schulden die dat oplevert. Dat hun huwelijk geen kinderen oplevert zorgt ervoor dat Napoleon wil scheiden.
12. Desondanks blijft Napoleon een zwak houden voor Joséphine, ook als hij hertrouwd is en zijn felbegeerde zoon heeft. Hij ziet haar namelijk als de enige vrouw waarvan hij echt gehouden heeft. Hij is dan ook kapot van verdriet als hij hoort dat ze is overleden aan een longontsteking.

Meer lezen én meer te weten komen over Josephine de Beauharnais? Het boek is zeker een aanrader en voor 12,50 euro verkrijgbaar bij de boekhandel.